İthal kömürün Gümrük kantarında tartımı yapıldıktan itibaren son kullanıcıya teslim edilmesine kadar fire oranları tesbitinde;
-Kömürde zorunlu maniplasyonlar sonucu kırılma, ufalanma ve tozlaşma oranı takriben %13 ile %16 civarındadır.
-Kömürde iklim şartlarına bağlı olarak nem kaybı %2 ile %5 oranındadır.
-Kömürün kızışma ve yanması sonucu oluşan zayiat %30 ile %40 oranındadır.
-Stok sahalarında zemine karışan ve/veya yağışlarla beraber sürüklenen kömür miktarı %5 ile %10 oranındadır.
-Sonuç olarak ; dış etkenlerle ve elleçlenmeye son derece hassas yapısal özellikleri bulunan kömürlerin , gümrük kantarındaki tartımından itibaren son kullanıcıya teslim edilmesine kadar geçen süreçlerin incelenmesi sonucunda toplam zayiat oranı %13-%16 değerleri arasında bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Kömürün torbalı olarak satışa sunulmasında ve torbalı olarak stoklanmasında fire oranları minimum seviyelerine düşmesi sağlanabilmektedir.
Bununla beraber, torba balyalarının kömür sahalarında istiflenmesi ve kömürle doldurulması, dikilmesi dolu olarak sahalarda istiflenmesi ve kamyonlara yüklenmesi esnasında %10 ile %15 oranında torba zayii olmaktadır.
Ayrıca, torbalı kömürlerin damperli arabalardan boşaltılması sonucu %3 ile %5 torba zayi olmaktadır. Mevsim şartlarına ve diziliş sistemine göre güneş etkisi ile torbalarda yırtılma ve patlama meydana gelmekte ortamın kapalı veya açık olmasına bağlı olarak %10 ile %15 oranında torba zayi olabileceğine karar verilmiştir. |